De eigenaardige wijnoogsten van 2003 in de Bourgogne

De Bourgogne, een Franse wijnstreek die vrij noordelijk gelegen is, heeft geregeld af te rekenen met een (relatief) tekort aan zon. Zoals bijna alle streken van Europa moest de Bourgogne de hondsdagen van de zotte zomer van 2003 trotseren! Rechtstreeks vanuit prestigieuze wijngaarden in Meursault en Nuits St. Georges maken talentrijke wijnboeren ons
deel van hun hoop en vrees met betrekking tot dit atypische wijnjaar...




Vorst vóór de hondsdagen

In het begin van de maand april 2003 kreeg België te maken met een intense koudegolf, waarbij de temperatuur tijdens verschillende opeenvolgende nachten tot -8°C zakte! De Bourgognestreek ontsnapte hier evenmin aan! De eerste knoppen kregen het dus in het algemeen moeilijk om deze koudegolf intact door te komen, wat meestal vertaald wordt door het verschijnen van een tweede generatie knoppen, verantwoordelijk voor een gevoelig verlies aan rendement... Maar dit fenomeen is verre van uitzonderlijk voor plaatsen die zich op deze breedtegraad bevinden. Geen reden tot paniek dus...


Zoektocht naar druivenplukkers!

Dat verhindert niet dat de wijnoogsten van 2003 tot de vroegste uit de geschiedenis behoren : in Côte de Beaune heeft het merendeel van de goede wijnboeren geoogst tussen 25 en 30 augustus, wat tenminste 2 à 3 weken vroeger is dan het normale gemiddelde! Dit is op organisatorisch vlak niet zonder problemen gebeurd. De domeinen hadden namelijk (een beetje) moeite om het gewenste aantal druivenplukkers te verzamelen! Gelukkig was de vakantieperiode van de studenten nog niet afgelopen en konden zij in sommige gevallen de afwezigheid opvangen van gebruikelijke ploegen, zoals deze opgemaakt uit vakantiegangers die speciaal voor de druivenpluk afzakken maar op dat moment nog elders verbleven.


Warm, de druiven, warm!

Ongetwijfeld zeer uitzonderlijk was het ongemeen warme en droge karakter van de zomer van 2003. In de Côte d'Or, de wieg van vele grote Bourgognewijnen (grand cru), bereikte de temperatuur in de maand augustus pieken tot 40°C in de schaduw, maar op het niveau van de druiven steeg de temperatuur tot 56°C! De buitenkant van de druiven die aan de zon werden blootgesteld raakte verbrand en begon zelfs letterlijk uit te drogen! Een opbrengstverlies van 25% was het gevolg van dit extreme klimaat.

Patrice Rion, een wijnboer uit Prémeaux, die wijngaarden bezit in Chambolle-Musigny, Nuits St. Georges en Vosnes-Romanée, voegt hier nog aan toe dat, vermits de droogte bleef duren, de druiven niet al te groot waren bij de oogst en in het algemeen minder sap bevatten. Hij schat het rendement tussen 20 en 30 hl/ha, zelfs voor de "Appellations Bourgogne générique"!

Hetzelfde geluid bij Jean-Marc Roulot, één van de meest talentrijke wijngaardeniers van de gemeente Meursault. Hij schat zijn opbrengsten van Chardonay-druiven, de basis van de schitterende grote droge witte wijnen ("grand vin blanc sec"), op een getal tussen 15 en 25 hl/ha.


Hoog alcoholgehalte, lage zuurtegraad!

De eerste tendensen op vlak van het alcoholgehalte voorspellen zeer hoge gehaltes. Patrice Rion kondigt alcoholgehaltes van 13,5 à 14% aan. Dat is bijna als in Chateauneuf du Pape!

Het rode kleurenpalet tijdens het bereidingsproces van de wijn lijkt buitengewoon met een zeer intense fruitperceptie...maar wel erg klaar, helder! Patrice had geïnvesteerd in een erg performant sorteersysteem maar dat heeft niet gediend om de sanitaire kwaliteit van de oogst te verbeteren, omdat er geen "pourriture grise" was (= grijze rotting : onrijpe druiven kunnen openspringen door teveel regen of grijze schimmel). Dit systeem bleek daarentegen wel zeer efficiënt om de droge graantjes, die soms verantwoordelijk zijn voor een slechte smaak, en de stukjes rist te verwijderen. Hij vertelde dat hij uiteindelijk tevreden was van het gerealiseerde werk.

De analyses van het sap hebben een voor de streek buitengewoon lage zuurtegraad aangetoond : tussen 2,5 en 3,9 pH. Een lage zuurtegraad betekent meestal een beperkte houdbaarheid van de wijn. Wat de rode wijnen betreft zouden de jonge wijnen daarom zoet moeten zijn, maar ook warm en vol van smaak. Jean-Marc Roulot zet zich van zijn kant schrap voor een snelle rijping van zijn witte wijnen, die zeker weelderig zullen worden of in ieder geval zouden moeten worden.


Welke invloed heeft dit alles op de prijs?

Uit wat voorafging kunnen we met zekerheid voorspellen dat het wijnjaar 2003 volstrekt atypisch zal zijn en de ontwikkeling van een "grand millésime" (een groot wijnjaar) normaal niet mogelijk zou moeten zijn. Het is het evenwicht tussen zuurtegraad, alcoholgehalte en grondstof dat moeilijk te regelen zal zijn. Zoals steeds zullen de meest nauwgezette wijnbouwers zich beter van deze taak kwijten dan de anderen! Blijft het gegeven dat de enorm lage oogstopbrengsten misschien meer dan één wijnboer ertoe zal aanzetten de tarieven te verhogen, vooral in de gerenommeerde wijngebieden, waar de "gemediatiseerde" eigenaars zelfs in normale jaren al niet genoeg wijnflessen bottelen om alle gegadigden te bedienen.


Didier Ergot








© Vivat.be 2020