De Chardonnay, een reislustige druivensoort
De Chardonnay is vaak meegaand en valt overal in de smaak. Men vindt deze druif dan ook terug in alle hoeken van de wereld, zeer tot genoegen van de liefhebbers van zowel droge als vette witte wijnen. Ondanks het wereldwijde succes kan men er niet omheen dat er ook heel wat standaardwijnen en zelfs zeer middelmatige producten gemaakt worden
van deze druivensoort...
De primaire aroma's van de Chardonnay zijn relatief neutraal en onder meer hieraan dankt de druif het internationale succes. De jonge Chardonnay-druif ontwikkelt aroma's van meidoorn, stro en hazelnoot. Zeer vaak gerijpt in eiken vaten vertoont de Chardonnay vervolgens een zeer geapprecieerd palet dat de kenners omschrijven als "beurrée, toastée et grillée" (letterlijk vertaald : "boterachtig, toasty en geroosterd"). Wanneer moeder natuur zeer vrijgevig is geweest maken ook honing en deel uit van de attributen van de Chardonnay. Hij bezit een zekere vetheid, een merkwaardige en karakteristieke volheid in de mond. Zijn gemiddelde zuurtegraad verdwijnt makkelijk op de achtergrond in deze glycerine.
Men mag de oppervlakte grond die wereldwijd bebouwd met de Chardonnay-druif schatten op meer dan 140.000 ha en dit met ongeveer volgende verdeling :
1. U.S.A. : Californië : 44.509 ha; Oregon en Washington : 3.203 ha
2. Frankrijk : 35.252 ha (Bourgogne, Jura, Champagne, Loirevallei, Midi, Charentes).
3. Australië : 16.855 ha
4. Italië : 11.800 ha
5. Moldavië : 6.000 ha
6. Zuid-Afrika : 5.983 ha
7. Chili : 4.402 ha (estimation)
8. Slovenië : 3.565 ha
9. Argentinië : 3.373 ha
10. Nieuw-Zeeland : 2.449 ha
11. Spanje : 2.200 ha
12. Bulgarije : 2.000 ha
13. Roemenië : 650 ha
14. Israël : 600 ha
15. Portugal : 500 ha
16. Hongarije : 500 ha (naar schatting)
17. Griekenland : 500 ha (naar schatting)
18. China : 500 ha (naar schatting)
Enkele landen tellen een paar tientallen ha Chardonnay : Uruguay, Brazilië, Canada, Oostenrijk, België, Cyprus, Malta, Marokko, de Krim in Oekraïne, Duitsland, Tsjechië, Roemenië, Luxemburg, Groot-Brittannië, Zwitserland, Indië, Japan, Mexico.
Een bodem die toelaat een zekere frisheid te behouden is daarom een minimum om een evenwichtige Chardonnay te verkrijgen.
Enkele Oostenrijkse Chardonnay's zijn een omweg waard, meerbepaald in de wijnregio rond Wenen, waar de druif letterlijk een invasie heeft gedaan. De Chardonnay van het domein Wieninger is een mooi voorbeeld.
De wijngebieden van Californië zijn door de Chardonnay-druif overspoeld, maar de grote geslaagde wijnen zijn er uiteindelijk vrij zeldzaam. Eén van de redenen daarvoor is het klimaat dat iets te warm is om elegante en frisse witte wijnen te bekomen. Dat belet niet dat bepaalde cuvées uit de Napa of de Sonoma Valley zeer spectaculair zijn, met hun dichte materie en zeer belegen fruitaroma's. De Chardonnay Grand Reserve van Beringer figureert in het pantheon van de beste Chardonnay's ter wereld!
Australië is één van de "vaderlanden" van de Chardonnay! Zelfs ondanks het feit dat de uitbundige exotische aroma's en de vrij siroopachtige materie van heel wat wijnen zeer vermoeiend blijken! De laatste jaren lijkt een zoektocht op gang te komen naar "frissere" bodems en een minder karikaturale manier van wijnmaken. Getuigen hiervan zijn de uitstekende wijnen van Leeuwin Estate en Cullen (Margaret River), Giaconda (Victoria), The Other Side (Mc Larene Vale)
Bij de buren in Nieuw-Zeeland biedt het aanzienlijk frissere klimaat dit piepjonge wijnland de mogelijkheid enige van de beste Chardonnay's buiten Frankrijk aan te bieden. Op het noordelijke eiland onderscheiden we de wijngaarden van Hawkes Bay, wel een beetje te warm, en vooral Gisborne (Ormond Estate, par ex). Maar het is vooral het zuidelijke eiland - en vooral de regio Marlborough - dat de beste Chardonnay's van Nieuw-Zeeland oplevert. In deze mistige en frisse regio etaleert de voortaan beroemde "Cloudy Bay" al haar klasse en dit zowel op het gebied van Chardonnay als van Sauvignon.
In Zuid-Afrika kan de regio Stellenbosch, niet ver van de Kaap gelegen, ons interessante witte wijnen bieden. De Chardonnay's van het huis Vergelegen zijn er een illustratie van.
Chili, één van de opkomende wijnlanden, blijft niet achter en de grootste wijnhuizen ter wereld zoals Torres, Lafitte-Rothschild en Kendall-Jackson hebben het niet verkeerd voor gehad door hier massaal te investeren ! De technologie zwaait dus de plak in dit land waar de natuur zo makkelijk te temmen is. De rode wijnen lijken evenwel nog steeds superieur aan de witte, waarvan de Chardonnay's vaak zeer aromatisch maar ook zeer vermoeiend zijn.
Tussen Tongeren en Maastricht, in de buurt van Riemst, werd het Wijnkasteel Genoels-Elderen uit verschillende stukken land gecreëerd. Het is een wijngaard van bijna 15 ha, die bijna volledig voorbehouden is aan de teelt van de Chardonnay-druif. Het project dateert uit het begin van de jaren negentig en de investeringen waren evenwaardig aan de "Châteaux Bordelais"!
Het resultaat is verbluffend met drie verschillende cuvées : de "Chardonnay wit", gerijpt in cuves, opent het gamma (7,5 euro per fles), de "Chardonnay blauw" heeft gedurende 12 maanden voor 70% in cuves en 30% op hout gerust, vervolgens assemblage 6 maanden in cuves. Vervolgens wordt de wijn nog een jaar op fles bewaard alvorens de verkoop te beginnen (9,90 euro per fles). Ten slotte is er ook nog het topproduct uit het gamma, de "Chardonnay Goud" : rijping 100% in houten vaten, waarvan 50% nieuwe vaten, gedurende 12 maanden, gevolgd door een periode van 6 maanden rijping in cuves en dan nog eens een jaar op de fles (sur lies) alvorens met de verkoop te beginnen (22 euro per fles).
De meedogenloze, internationale wijnwedstrijden met proeverijen mogen ons fier maken : het Kasteel Genoels-Elderen komt er altijd goed uit!
Didier Ergot (vertaling door PW)
van deze druivensoort...
Karakteristieken van de druivensoort Chardonnay
De origine van de Chardonnay lijkt momenteel nog altijd de Bourgogne te zijn. Het grote voordeel van de soort is dat ze ongeveer overal kan rijpen. Het feit dat de plant vroeg in het jaar knoppen krijgt maakt de soort desondanks gevoelig voor de lentevrieskou, vooral in de Champagne en de Bourgogne.De primaire aroma's van de Chardonnay zijn relatief neutraal en onder meer hieraan dankt de druif het internationale succes. De jonge Chardonnay-druif ontwikkelt aroma's van meidoorn, stro en hazelnoot. Zeer vaak gerijpt in eiken vaten vertoont de Chardonnay vervolgens een zeer geapprecieerd palet dat de kenners omschrijven als "beurrée, toastée et grillée" (letterlijk vertaald : "boterachtig, toasty en geroosterd"). Wanneer moeder natuur zeer vrijgevig is geweest maken ook honing en deel uit van de attributen van de Chardonnay. Hij bezit een zekere vetheid, een merkwaardige en karakteristieke volheid in de mond. Zijn gemiddelde zuurtegraad verdwijnt makkelijk op de achtergrond in deze glycerine.
De Chardonnay is overal !
Tegenwoordig erkent men dat de Chardonnay-druiven goede wijnen opleveren in talloze wijnlanden in de wereld. De oppervlakte die de druif wereldwijd inneemt blijft de laatste jaren nog toenemen.Men mag de oppervlakte grond die wereldwijd bebouwd met de Chardonnay-druif schatten op meer dan 140.000 ha en dit met ongeveer volgende verdeling :
1. U.S.A. : Californië : 44.509 ha; Oregon en Washington : 3.203 ha
2. Frankrijk : 35.252 ha (Bourgogne, Jura, Champagne, Loirevallei, Midi, Charentes).
3. Australië : 16.855 ha
4. Italië : 11.800 ha
5. Moldavië : 6.000 ha
6. Zuid-Afrika : 5.983 ha
7. Chili : 4.402 ha (estimation)
8. Slovenië : 3.565 ha
9. Argentinië : 3.373 ha
10. Nieuw-Zeeland : 2.449 ha
11. Spanje : 2.200 ha
12. Bulgarije : 2.000 ha
13. Roemenië : 650 ha
14. Israël : 600 ha
15. Portugal : 500 ha
16. Hongarije : 500 ha (naar schatting)
17. Griekenland : 500 ha (naar schatting)
18. China : 500 ha (naar schatting)
Enkele landen tellen een paar tientallen ha Chardonnay : Uruguay, Brazilië, Canada, Oostenrijk, België, Cyprus, Malta, Marokko, de Krim in Oekraïne, Duitsland, Tsjechië, Roemenië, Luxemburg, Groot-Brittannië, Zwitserland, Indië, Japan, Mexico.
De tol van de roem
Vermits de Chardonnay een gemakkelijke en ronde wijn is, die bij heel wat gerechten uitstekend past, bleef de Chardonnay ook terrein winnen...zodat iedereen uiteindelijk "zijn" Chardonnay wou. Dat heeft spijtig genoeg geleid tot een overvloed aan wijnen zonder ziel en karakter! Daarenboven heeft deze druivensoort in gebieden, die op een bepaald breedtegraad liggen waar de zon alles behalve gierig is, de neiging wijnen op te leveren met een vrij walgelijke zwaarte.Een bodem die toelaat een zekere frisheid te behouden is daarom een minimum om een evenwichtige Chardonnay te verkrijgen.
De beste voorbeelden van geslaagde Chardonnay's in de wereld.
In Italië vindt men de Chardonnay een beetje overal terug met weldadige eigenschappen van diverse aard. In Toscane levert de druif vaak stevige wijnen op die evenwel wat frisheid ontberen. In het noorden geven de regio's van Veneto, Trentino en Alto-Adige meer elegante wijnen, maar die hebben vaak te lijden van de vergelijking met de wijnen gemaakt van de druivensoorten die typisch zijn voor deze streken, zoals de Pinot Griggio of Traminer. In het zuiden leveren de assemblages van verschillende soorten soms verbazingwekkende resultaten op, zoals in Sicilië het geval is met de combinatie Chardonnay/Insolia. Er bestaat in ieder geval geen twijfel over dat de Chardonnay's van Maurizio Zanella (domein Ca del Bosco, Franciacorta), van het domein Jermann (in Friuli) of de onbetaalbare Angelo Gaya (in Piemonte) werkelijk en ontegensprekelijk grote wijnen zijn!Enkele Oostenrijkse Chardonnay's zijn een omweg waard, meerbepaald in de wijnregio rond Wenen, waar de druif letterlijk een invasie heeft gedaan. De Chardonnay van het domein Wieninger is een mooi voorbeeld.
De wijngebieden van Californië zijn door de Chardonnay-druif overspoeld, maar de grote geslaagde wijnen zijn er uiteindelijk vrij zeldzaam. Eén van de redenen daarvoor is het klimaat dat iets te warm is om elegante en frisse witte wijnen te bekomen. Dat belet niet dat bepaalde cuvées uit de Napa of de Sonoma Valley zeer spectaculair zijn, met hun dichte materie en zeer belegen fruitaroma's. De Chardonnay Grand Reserve van Beringer figureert in het pantheon van de beste Chardonnay's ter wereld!
Australië is één van de "vaderlanden" van de Chardonnay! Zelfs ondanks het feit dat de uitbundige exotische aroma's en de vrij siroopachtige materie van heel wat wijnen zeer vermoeiend blijken! De laatste jaren lijkt een zoektocht op gang te komen naar "frissere" bodems en een minder karikaturale manier van wijnmaken. Getuigen hiervan zijn de uitstekende wijnen van Leeuwin Estate en Cullen (Margaret River), Giaconda (Victoria), The Other Side (Mc Larene Vale)
Bij de buren in Nieuw-Zeeland biedt het aanzienlijk frissere klimaat dit piepjonge wijnland de mogelijkheid enige van de beste Chardonnay's buiten Frankrijk aan te bieden. Op het noordelijke eiland onderscheiden we de wijngaarden van Hawkes Bay, wel een beetje te warm, en vooral Gisborne (Ormond Estate, par ex). Maar het is vooral het zuidelijke eiland - en vooral de regio Marlborough - dat de beste Chardonnay's van Nieuw-Zeeland oplevert. In deze mistige en frisse regio etaleert de voortaan beroemde "Cloudy Bay" al haar klasse en dit zowel op het gebied van Chardonnay als van Sauvignon.
In Zuid-Afrika kan de regio Stellenbosch, niet ver van de Kaap gelegen, ons interessante witte wijnen bieden. De Chardonnay's van het huis Vergelegen zijn er een illustratie van.
Chili, één van de opkomende wijnlanden, blijft niet achter en de grootste wijnhuizen ter wereld zoals Torres, Lafitte-Rothschild en Kendall-Jackson hebben het niet verkeerd voor gehad door hier massaal te investeren ! De technologie zwaait dus de plak in dit land waar de natuur zo makkelijk te temmen is. De rode wijnen lijken evenwel nog steeds superieur aan de witte, waarvan de Chardonnay's vaak zeer aromatisch maar ook zeer vermoeiend zijn.
En in België?
Ongelooflijk maar waar, wij hebben ook onze "grote" Chardonnay"!Tussen Tongeren en Maastricht, in de buurt van Riemst, werd het Wijnkasteel Genoels-Elderen uit verschillende stukken land gecreëerd. Het is een wijngaard van bijna 15 ha, die bijna volledig voorbehouden is aan de teelt van de Chardonnay-druif. Het project dateert uit het begin van de jaren negentig en de investeringen waren evenwaardig aan de "Châteaux Bordelais"!
Het resultaat is verbluffend met drie verschillende cuvées : de "Chardonnay wit", gerijpt in cuves, opent het gamma (7,5 euro per fles), de "Chardonnay blauw" heeft gedurende 12 maanden voor 70% in cuves en 30% op hout gerust, vervolgens assemblage 6 maanden in cuves. Vervolgens wordt de wijn nog een jaar op fles bewaard alvorens de verkoop te beginnen (9,90 euro per fles). Ten slotte is er ook nog het topproduct uit het gamma, de "Chardonnay Goud" : rijping 100% in houten vaten, waarvan 50% nieuwe vaten, gedurende 12 maanden, gevolgd door een periode van 6 maanden rijping in cuves en dan nog eens een jaar op de fles (sur lies) alvorens met de verkoop te beginnen (22 euro per fles).
De meedogenloze, internationale wijnwedstrijden met proeverijen mogen ons fier maken : het Kasteel Genoels-Elderen komt er altijd goed uit!
De nog steeds ongeëvenaarde Bourgogne
De fameuze wijngaarden van de Bourgogne hebben ondanks alles nog steeds een mooie toekomst voor zich! Het is in feite sterk vast te stellen dat, zelfs al is de vooruitgang van de Chardonnay-wijnen buiten Frankrijk evident, niets de ingewortelde kracht, het evenwicht materie/zuurte en de opmerkelijke rijping in jaren vervangt of overstijgt van de Meursault, Puligny-Montrachet, Chassagne-Montrachet en andere Corton-Charlemagne. Maar deze hoge inschatting van de Chardonnay is verdiend : men moet verplicht enkele jaren wachten alvorens deze Chardonnay's hun volle potentieel tonen en daarbij, je moet ze kunnen verkrijgen... en ze betalen!Waar kun je deze Chardonnay's uit de hele wereld vinden!
- Wijnkasteel Genoels-Elderen, Kasteelstraat 9 - 3770 Riemst - tel. 012.39.13.49 - Website : www.wijnkasteel.com
- De la vigne à l'assiette, rue Longue Haie , 51 (hoek met de Louizalaan) - 1000 Brussel - Tel. 02/647.68.03. Eddy Dendrimont, de beste sommelier van België, biedt in dit restaurant een adembenemende wijnkaart aan met wijnen uit de hele wereld, maar je kan ze ook per fles aanschaffen.
- Vino Sapiens, rue de la Vallée, 3 - 6990 Hotton - Tel. 084.46.76.90 - E-mail : enzo.vinilandia@belgacom.net. Enzo Calatabiano, een van de grootste specialisten van Italiaanse wijnen in België.
- MIGS Wine World, Steenweg naar Charleroi, 43 - 1060 Brussel - Tel. 02.534.77.03 - Fax 02.534.77.03. Mooie selectie "world" : Australië, Nieuw-Zeeland, Zuid-Afrika en België!
- Ad Bibendum, de broers Johan en Björn Monard, Paul Michielsstraat, 71 - 1090 Brussel - Website : www.adbibendum.be. Rond de wereld in 80 wijnen! (of meer)
Didier Ergot (vertaling door PW)