Het snelst groeiende orgaan ooit

De hersenen van de mens zijn het snelst groeiende orgaan in de geschiedenis van het leven. Van àlle leven. We hebben er gedurende de laatste miljoenen jaren ongeveer een soeplepel hersens per 100.000 jaar bij gekregen, van een halve kilo bij de eerste mensachtigen tot een anderhalve kilo nu.


Het gewicht van de hersenen is het belangrijkste verschil tussen ons en de andere dieren. Ons brein is vier keer zo zwaar als dat van de grootste leeuw.

We hadden die hersens ook echt wel nodig, zowel om als prooidier aan de dood te ontsnappen, als om te overleven als roofdier. Het groeiende orgaan stelde ons in staat om werktuigen te gebruiken, om te communiceren, om jachtsystemen te ontwikkelen. Zonder intelligentie, in feite de kracht om te voorspellen, zouden we al lang uitgestorven zijn.
Maar met onze hersens kunnen we ook foutief abstraheren , dingen zien die er niet zijn en allerlei andere gekheid bedrijven. Dat levert wel eens problemen op. Wat zich dan tussen onze oren afspeelt, heeft niets meer te maken met de realiteit. Voor sommige mensen wordt zo the sky the limit. Ze raken verdwaald in hun eigen gedachtespinsels. Om die reden kun je mensen wijsmaken wat je wil, voor zover ze dat zelf al niet doen. Een dier zou nooit zelfmoord plegen.

Interessant is ook dat huisdieren na hun domesticatie ongeveer 10% van hun hersenvolume verliezen. De scherpe kantjes van hun emoties worden afgevlakt, de vlucht- en verdedigingsreflexen als het ware weggefokt, hun territoriumdrift en agressie aan banden gelegd. Tegelijk verliezen ze hun creativiteit om zelf nog te overleven in de vrije natuur.

De Neanderthalers zijn 20.000 jaar geleden uitgeroeid, waarschijnlijk door onze rechtstreekse voorouders. Antropologen worstelen nog steeds met het feit dat hun hersenen 10% groter waren dan de onze. Waren de Neanderthalers dan ook creatiever, intelligenter en emotioneel minder afgestompt? Te vredelievend misschien? En zijn wij dan maar een slap afkookseltje van wat we hadden kunnen zijn, een beetje zoals een schoothondje dat is van de wolf? (Jeff Hoeyberghs)









© Vivat.be 2020