Heroïneverslaafden in je omgeving?
Zeg nooit "nooit"! Drugsverslaving komt in alle middens voor en dus ook in de "beste families". Verenigingen kunnen evenwel steun bieden aan deze zieke medemensen. En een nieuw geneesmiddel zou een efficiëntere behandeling van de afhankelijkheid van opiaten moeten toelaten.
Men schat het aantal aan heroïne verslaafde Belgen momenteel op meer dan 30.000; meer dan de helft van deze verslaafden wordt niet behandeld. Hoewel de efficiëntie van de substitutiebehandeling al vele jaren erkend is, was tot recent enkel methadon verkrijgbaar in België. De komst en terugbetaling van het eerste alternatief voor methadon, nl. Buprenorfine, opent op dit vlak nieuwe perspectieven en het eerste koninklijk besluit tot regeling van de substitutiebehandeling in België biedt nieuwe hoop aan heroïneverslaafde patiënten, hun families en artsen.
Substitutie
De substitutiebehandelingen omvatten het verstrekken aan drugsverslaafden van geneesmiddelen van de familie van de drug die ze gebruiken, geneesmiddelen die op zich niet dezelfde gevaren meebrengen en helpen hun toestand te stabiliseren.
Dit type van behandeling past in het kader van een gezondheidspolitiek, met als doel de risico's te verlagen. De objectieven zijn de vermindering of de stopzetting van de consumptie van psychoactieve substanties (stoffen die op de hersenen inwerken), zowel bij verboden als toegelaten substanties, verder een verbetering of op zijn minst een stabilisatie van de sociale situatie van de verslaafden, en een verhoging van hun toegang tot zorginstellingen, zowel voor medische problemen zoals hepatitis C, als voor psychiatrische problemen.
Tot nu toe had deze medische praktijk van de substitutiebehandeling in België geen wettelijke omkadering. Dit jaar zal een eerste koninklijk besluit eindelijk deze praktijk in België reglementeren. "Dat eerste wettelijk kader is goed nieuws, want het zal tot gevolg hebben dat er meer drugsverslaafde patiënten door de huisartsen behandeld zullen worden en het zal de praktijk van deze substitutiebehandelingen, die tot doel hebben de verslaving op een medische en wettelijke manier te stabiliseren, verder ontwikkelen", verklaart dokter Jean-Baptiste Lafontaine, de vroegere coördinator van het Alto-netwerk .
Een nieuwe behandeling
Dit nieuwe koninklijk besluit erkent het gebruik van twee substitutiebehandelingen, methadon en Buprenorfine. Dit laatste wordt sinds kort (augustus 2003) terugbetaald in België. Buprenorfine is een synthetisch opiumpreparaat dat aangewend wordt in de substitutiebehandeling van opiaatverslaving. Het doel van deze behandeling is de heroïneverslaafde in staat te stellen te verminderen en vervolgens te stoppen met het gebruik van heroïne. Om deze doelstelling te halen zal de behandeling de ontwenningsverschijnselen die volgen op het stoppen met heroïne bestrijden en tevens de drang naar heroïne verminderen.
Buprenorfine wordt toegediend in de vorm van tabletten die de patiënt onder de tong laat smelten. Omdat deze sublinguale resorptie noodzakelijk is voor het bereiken van voldoend bloedspiegels kan het geen kwaad als de tabletten per ongeluk worden ingeslikt. Dat is belangrijk, want elk jaar sterven er verscheidene kinderen nadat ze per ongeluk methadon hebben ingeslikt.
De eigenschappen van buprenorfine verminderen aanzienlijk het risico op overdosissen of dodelijke ongelukken, dankzij een plafondeffect dat lager ligt dan de volledige respiratoire depressie.
Omdat buprenorfine dus meer veiligheid biedt, kan het soepeler worden voorgeschreven. Het is niet nodig om de patiënt tot een dagelijkse inname te verplichten. Het geneesmiddel mag om de andere dag ingenomen worden. De patiënt komt sneller in de stabilisatiefase: 3 tot 7 dagen na het begin van de behandeling, tegenover minimum 21 dagen na het begin van de behandeling met methadon. Tot slot is het potentieel voor fysieke afhankelijkheid van buprenorfine laag in vergelijking met methadon en treden er dus slechts lichte ontwenningsverschijnselen op als de behandeling wordt onderbroken.
Een andere aanpak
De komst van dit nieuwe medicijn, dat al zijn sporen verdiende in Frankrijk, breidt het aantal behandelingsmogelijkheden uit en maakt het mogelijk om drugsverslaving constructief te benaderen : "de patiënt kan van deze ziekte genezen dankzij een aantal behandelingsmethode, waaraan nu een nieuw, doeltreffend en veiliger middel is toegevoegd", voegt dr. Lafontaine toe.
Tenslotte "moet de substitutiebehandeling met buprenorfine kaderen in een medisch-psychisch-sociale benadering die essentieel is om de behandeling te doen slagen: een pluridisciplinair team waarin de huisarts een centrale plaats inneemt, samen met de apotheker, een echte therapeutische bondgenoot, een sociaal assistent, het regionale centrum voor drugverslaafden, een hepatoloog indien nodig, ...", besluit Dr. Lafontaine.