De ziekte van Parkinson
Velen zullen zich de beelden herinneren van een zieke Mohammed Ali, die bij de opening van de Olympische Spelen van Atlanta 96 met bevende hand het Olympisch vuur aanstak. De ziekte van Parkinson komt voor bij 1 à 2% van de mensen ouder dan 55 jaar. Dit percentage neemt lichtjes toe (met een paar procenten) bij de oudste bejaarden. Bij oudere mensen is deze ziekte na Alzheimer de meest voorkomende hersenaandoening. Het aantal patiënten zal gezien de vergrijzing steeds maar toenemen.
De Engelse arts James Parkinson (geboren in Londen in 1755) beschreef de ziekte als eerste als een autonome aandoening en omschreef ze als de "shaking palsy" (schudverlamming). Later werd de ziekte naar hem genoemd. De diagnose is voor een arts niet zo makkelijk te stellen omdat de klachten in het begin zeer gering zijn en gradueel toenemen. Het beven van de hand wordt in het begin vaak toegeschreven aan de ouderdom.
Wat zijn eigenlijk de symptomen van de ziekte van Parkinson? De belangrijkste symptomen zijn natuurlijk het beven van de ledematen, spierstijfheid en moeilijk bewegen. In het beginstadium van de ziekte zijn de klachten dus heel gering, maar deze nemen geleidelijk toe (evenwel niet bij iedereen, want bij sommige mensen blijven de symptomen jarenlang stabiel). Zo kunnen patiënten zich na verloop van tijd steeds moeilijker bewegen, krijgen moeite om gewone taken als zich aankleden uit te voeren en ook stappen gaat steeds moeizamer. Andere symptomen zijn moeilijk slikken en spreken, overmatige transpiratie, trage stoelgang, kwijlen,... Ook kunnen psychische klachten zoals depressie optreden.
Voor een goed begrip : de ziekte is dus niet dodelijk. Mensen met Parkinson worden gemiddeld even oud als andere mensen, maar moeten wel met de klachten leren leven.
Hoe ontstaat de ziekte van Parkinson?
De specifieke oorzaak van Parkinson is nog niet gekend. De ziekte ontstaat door het afsterven van zenuwcellen in de hersenen, die de boodschapperstof (neurotransmitter) dopamine produceren. Deze stof is nodig opdat hersencellen signalen zouden kunnen doorgeven aan elkaar. Iedere mens heeft deze dopamine nodig, maar mensen met de ziekte van Parkinson krijgen een tekort aan deze stof. Hierdoor wordt de aansturing van de spieren bemoeilijkt. De ziekte is niet erfelijk, maar erfelijke factoren kunnen wel een rol spelen bij het ontstaan van de ziekte. Onderzoek heeft aangetoond dat de ziekte bij rokers tot drie keer minder voor zou komen, maar men weet nog niet waarom dit zo zou zijn.
Behandeling
De ziekte van Parkinson is ongeneeslijk. Men poogt enkel de symptomen te bestrijden en te verminderen, en dit in de eerste plaats door het toedienen van een combinatie van geneesmiddelen. Deze geneesmiddelen kunnen bepaalde bijwerkingen veroorzaken zoals misselijkheid, slapeloosheid, geheugenproblemen en verwardheid. Ook de chirurgische wereld heeft niet stilgestaan en de laatste jaren zoekt men naar chirurgische oplossingen, waarbij men bepaalde delen van de hersenen die aan de basis liggen van het beven wil stilleggen of via elektrische impulsen stimuleren. Het onderzoek bevindt zich nog in een experimentele fase en wordt vooral bij jongere patiënten toegepast.
Paul Willems