Is ethisch beleggen, sparen en investeren mogelijk?
Steeds meer mensen hebben het er moeilijk mee dat hun belegde centen voor een stuk rechtstreeks of onrechtstreeks de wapenindustrie ten goede komen. Wanneer je bijvoorbeeld intekent voor een bepaald beleggingsfonds bestaat de mogelijkheid dat de bank in kwestie deze centen in de wapenindustrie investeert. Toch kan je ethisch beleggen. Netwerk Vlaanderen voert hierrond campagne.
Al ongeveer dertig jaar zet Netwerk Vlaanderen zich in voor de promotie van duurzaam sparen en beleggen, waarbij het de bedoeling is dat het geld naar duurzame economische projecten gaat. In het kader van de campagne "Mijn geld. Goed geweten?" heeft de organisatie de financieringslinken onderzocht tussen de wapenindustrie en de vijf grootste Belgische banken. Daaruit bleek dat de Belgische banken er niet voor terug deinzen geld te stoppen in de wapenindustrie. Samen zouden ze een slordige 1,5 miljard euro in dergelijke bedrijven pompen. Dit is wel slechts een fractie van het totale bankgeld dat voortdurend circuleert.
Heel wat Belgische banken hebben wel al spaar- en beleggingsformules opgezet waarbij een aantal ethische codes worden gerespecteerd. Maar dit is niet altijd even transparant en soms blijven er achterpoortjes. Volgens Netwerk Vlaanderen kan iemand die wil vermijden dat zijn geld naar de wapenindustrie gaat, best opteren voor de formule "duurzaam beleggen", zoals zij die zelf voorstelt. Toch is deze oplossing ook niet waterdicht, want een bedrijf dat wapens maakt kan bijvoorbeeld wel heel wat inspanningen voor het milieu leveren en dus als "duurzaam" beschouwd worden. Op de
Ethisch sparen en investeren
Op dit vlak stellen zich weinig problemen. Voor wie ethisch wil sparen zijn er door de banken verschillende producten op de markt gebracht. Daarbij wordt gegarandeerd dat uw geld niet zal gebruikt worden voor de financiering van de wapenindustrie. Ofwel maakt men gebruik van uitsluitingscriteria ofwel biedt men de expliciete keuze om activiteiten te financieren die niets met wapenproductie te maken hebben. Zo bestaan onder meer de volgende formules : Krekelsparen (Fortis), Solidariteitssparen (VDK), Hefboomsparen (Mercatorbank), Wereldsparen (VDK) en Triodossparen (alle spaargelden bij Triodos). Triodos vormt een speciaal geval omdat deze bank van de uitsluiting van financieringen aan de wapenindustrie een breekpunt maakt. Van alle spaargelden mag geen euro naar de wapensector gaan.
Wie ethisch wil investeren heeft alles natuurlijk in eigen hand. Wanneer je zelf rechtstreeks geld wil investeren kun je zelf bepalen waar je je geld instopt. Indien je onrechtstreeks wil investeren kan je terecht bij één van de Vlaamse organisaties die gespecialiseerd zijn in het financieren van duurzame economische projecten, zoals Netwerk Vlaanderen, Trividend, Hefboom en Alterfin.
Ethisch beleggen
Op vlak van beleggen is de situatie ingewikkelder en minder transparant. Volgens Netwerk Vlaanderen opteer je best voor "duurzame" beleggingsfondsen, maar deze sluiten evenwel niet altijd volledig uit dat er geld gebruikt wordt voor financiering van de wapenindustrie. De meeste fondsen beleggen daarenboven in heel wat bedrijven, waaronder banken en het valt niet uit te sluiten dat deze op hun beurt geld stoppen in de wapenindustrie. Bedrijven als FN houden hun geldschieters daarnaast ook geheim. Volledig uitsluiten is dus moeilijk, maar men kan het risico wel zo klein mogelijk maken.
Je kan daarom het best kiezen voor beleggingsfondsen met een Ethibel-keurmerk. Dit keurmerk moet garanderen dat deze fondsen geen bedrijven financieren die "inkomsten verwerven uit wapens en producten die ontwikkeld en aangepast zijn voor toepassing in militaire operaties" (wapens, granaten, mijnen,...). Daarnaast mogen producten die semi-militair zijn, zoals uniformen en kogelvrije vesten, maximum slechts 1% van de omzet uitmaken. Er bestaan nog andere fondsen die op één of andere manier de ethische verzuchtingen tegemoet willen komen. Meer info op de
Paul Willems