Lenny Bruce, de vader van stand-up comedy

‘Ik ben geen komiek, ik ben Lenny Bruce’: met die woorden nam de peetvader van de stand up comedy in 1966 afscheid van zijn publiek, als gebruikelijk knetter op speed. Een nieuwe dvd schetst zijn leven.


 

Een maand later stierf hij aan een overdosis morfine, berooid en getergd. Het systeem had hem klein gekregen. Telkens opnieuw was Bruce aangeklaagd wegens obsceen taalgebruik. Maar wat hém tegen de borst stootte, was racisme, en discriminatie, de leugenachtigheid en de hypocrisie die hij dagelijks rond zich zag. Die woede vatte hij in briljante conferences, compromisloze confrontaties met de bizarre kronkels in de menselijke geest. In de documentaire Without tears (1972), een van de fascinerende extra’s op de dvd, gewaagt een recensent van een weerkerende ‘psychoanalyse van het publiek’. De tegenstanders van Bruce, grofweg de stille meerderheid van de Amerikanen, vergeleken hem met Hitler, ‘de koning van de ongevoeligen’, en noemden hem een heraut van de zedenverwildering, een man die een ernstige bedreiging vormde voor de ‘normen en waarden’ van de westerse, christelijke maatschappij. De getuigenissen in de documentaire zijn meer dan veertig jaar oud.

Het waren geen obsceniteiten die Lenny Bruce de das hebben omgedaan, geen beledigingen of vierletterwoorden. Als overtuigde democraat geloofde hij in de vrije meningsuiting, en die wilde hij consequent toepassen. Hij spaarde niemand, kerk, keizer noch kapitaal. En dat dan allemaal gelardeerd met de scherpste humor in de geschiedenis van het genre. Het zijn soms rafelige beelden die we op deze dvd te zien krijgen, en het vereist de nodige inspanning en concentratie om de enige liveshow die ooit werd opgenomen tot het einde uit te zitten. Maar je leert in die drie uur (naast de show en de documentaire is er ook nog een radioprogramma van de BBC) wel een uitzonderlijke figuur kennen. Verplichte kost voor wie op zoek is naar de wortels van de stand up comedy. (De Standaard/Karel Michiels)

De dvd Lenny Bruce wordt in België verdeeld door PIAS









© Vivat.be 2020