De gevaren van sportvoeding
Onze voeding is niet meer wat ze geweest is. Je moet al hele berg fruit en groenten eten om dagelijks de nodige vitaminen en mineralen binnen te krijgen, en eigenlijk is alleen het beste (biologische) vlees goed genoeg om te voldoen aan de proteïnebehoefte. Allemaal aan de voedingssupplementen dan maar?
In Amerika zou al 25% van de bevolking regelmatig voedingssupplementen tot zich nemen, in onze buurlanden gemiddeld 12%, in België 3%. Het zijn verkoopcijfers die de consument ervan moeten overtuigen dat wij weer eens lichtjaren achterop lopen. Terwijl de rest van de wereld zich gezond slikt, takelen wij verder af, dat is zo’n beetje de boodschap achter de reclame van Dymaforce, Care for Body & Soul, een Belgische verdeler van voedingssupplementen (Nature’s Best, Dymatize) en fitnesstoestellen (Powerhouse). Er wordt verwezen naar de vervuiling van lucht, bodem en water, naar de industriële bereiding van ons voedsel en naar de overconsumptie van geraffineerde suiker, verzadigde vetten, kleurstoffen en bewaarmiddelen, argumenten die ook de aanhangers van biologische voeding hanteren. Gezond eten is onontbeerlijk, benadrukt Dymaforce, maar wie intensief aan sport doet, kan ook niet zonder voedingssupplementen, wat eigenlijk geconcentreerde voedingsstoffen zijn (micronutriënten), eiwitten, koolhydraten, vetten, vitamines en mineralen.
Met de groei van de sportvoedingsmarkt stijgt echter ook het aantal klachten over minderwaardige, onbetrouwbare en zelfs gevaarlijke producten. Het Instituut Topsport Vlaanderen waarschuwt voor de aanwezigheid van ‘onzuiverheden’ in voedingssupplementen, met name prohormonen, ook wel precursoren genoemd, de chemische voorlopers van (natuurlijk) testosteron of (synthetische) anabole steroïden, waarvan de werking te vergelijken is met die van de verboden stof nandrolon.
Prohormonen staan op de dopinglijst. Uit een studie van de befaamde Deutsche Sporthochschule in Keulen blijkt dat 15% van de voedingssupplementen dergelijke stoffen bevatten (in België 7% van de verkrijgbare producten), ook al melden de meeste etiketten expliciet dat dat nièt het geval is. Proefpersonen die de ‘besmette’ supplementen gebruiken, testen positief op het gebruik van steroïden, efedrine, amfetamines, coffeïne en andere stimulantia. Er zat zelfs MDMA in een bepaald product, het hoofdbestanddeel van XTC. In meer dan tien procent van de andere stalen werden de grenswaarden bereikt van verschillende substanties die niet op het etiket vermeld staan. De problemen situeren zich zowel op het gebied van de productie (er bestaat nauwelijks controle) als van de verkoop. In de Verenigde Staten zijn prohormonen bijvoorbeeld wel toegelaten en ligt de tolerantie voor het gebruik van supplementen veel hoger. Via internet kan je ook bij ons alle (hier verboden) producten moeiteloos bestellen.
De toenmalige Vlaamse minister van Sport Guy Vanhengel heeft het Gentse, door het IOC erkende dopinglabo van professor Delbeke in april van 2003 opdracht gegeven om de precieze samenstelling van voedingssupplementen te onderzoeken. In augustus van liet Delbeke weten dat liefst 28,8% van de geleverde producten verboden stoffen bevat. Waarschijnlijk zijn alleen al dat jaar 24 sporters betrapt op het gebruik van nandrolon omdat ze de foute voedingssupplementen hadden genomen. Nandrolon is ook het product dat de Nederlandse topvoetballers Edgar Davids en Ronald De Boer een paar jaar geleden de das omdeed.
Er is nog altijd geen wetenschappelijk bewijs dat voedingssupplementen de prestaties en de recuperatie zouden verhogen of verbeteren, of toch niet meer dan een perfect uitgekiend sportdieet dat zou kunnen. Alleen kinderen, rokers, alcoholisten, veganisten en macrobioten zouden af en toe behoefte hebben aan een extraatje.
- Sportvoeding Startpagina
- Herbalife
- Gezonde voeding op Vivat