De perfecte stad
Aan de rand van Olen, in een stukje stille Kempen, ligt Kamp C, het Provinciaal Centrum Duurzaam Bouwen en Wonen, een innovatief bedrijven- en projectencentrum voor ondernemingen die actief zijn in de sector van duurzaam bouwen. Eind november werd er de eerste steen gelegd van De Basis¸ zelf een toonbeeld van duurzaamheid en ecologisch bewustzijn. De Provincie Antwerpen volgt daarmee een internationale trend. Het Wereldnatuurfonds is zelfs van plan om hele ecosteden te bouwen.
De Basis, een futuristisch kantoorgebouw, zal met de schuin aflopende zuidelijke gevel van fotovoltaïsche zonnepanelen zelf genoeg zonne-energie creëren om het hele gebouw van elektriciteit te voorzien. Lucht, hout en beglazing bepalen uitzicht en ontwerp van het interieur. Het opgevangen regenwater wordt gebruikt voor het sanitair. Als dat geen bewuste ecologische keuze is.
Dit provinciale initiatief leunt nauw aan bij One Planet Living, het duurzaamheidsproject van het WWF. (Gedenken wij prins Bernhard, Mister Wildlife). In de ecologische steden die de organisatie straks wil bouwen, zullen uitsluitend milieuvriendelijke bouwmaterialen en energie gebruikt worden. 25% van het afval wordt gerecycleerd, fossiele brandstoffen zijn taboe. Ook voedsel en vervoer moeten beantwoorden aan de hoogste ecologische eisen. Het WWF werkt samen met het Britse BioRegional, een bedrijf dat in het zuiden van Londen eerder al BedZed oprichtte, een gemeenschap met milieuvriendelijke huizen. De eerste echte ecologische stad zal in Portugal gebouwd worden, in de buurt van Lissabon. Moet ongeveer een miljard euro kosten.
Zou het lukken, zon kunstmatige stad? Moet een stad net niet organisch tot stand komen, met alle kleine en donkere kantjes erbij? Of zijn er toch genoeg mensen die verlangen naar de netheid en voorspelbaarheid van weleer, naar de risicoloze maatschappij die eigenlijk nooit bestaan heeft maar die sommigen toch wensen terug te halen?
Er zijn in het verleden al vaker dergelijke experimenten opgezet, en dan hebben we het even niet over Brasilia, de hoofdstad van Brazilië, in het midden van het land. Kent u iemand die daar al ooit geweest is? Nee, de kampioenen van Clean City (of Pleasantville, zoals de ideale stad in de gelijknamige film genoemd wordt) zijn uiteraard de Amerikanen. In Sun City, Arizona, wonen intussen al meer dan 40.000 mensen, allemaal 55-plussers die hun stad steevast omschrijven als heaven on earth, de hemel op aarde. De zon, het sociale weefsel, veiligheid, gezelligheid, speciale activiteiten, minder belastingen: het draagt allemaal bij tot de unieke sfeer in Sun City. Alleen jammer dat de inwoners van de stad nog altijd op grote ecologische voet leven. Een gemiste kans. Als we dan toch steden voor de toekomst bouwen, laten we die dan meteen ook milieuvriendelijk maken.
Links: