Gevaarlijke hondenrassen, bestaan ze?
In ons land doen zich jaarlijks honderdvijftig bijtincidenten met honden voor waarbij een ziekenhuisbehandeling noodzakelijk is. In totaal worden elk jaar 100.000 Belgen gebeten, in de meeste gevallen door hun eigen hond. In veel van deze incidenten figureert de pitbull, wat hem meteen tot probleemras bombardeerde. Sommigen zien een oplossing voor het probleem in een fokverbod voor een aantal risicorassen. Maar werkt dit wel?
De pitbullwet
In Nederland werd in 1993 na een aantal dodelijke bijtincidenten de zogenaamde pitbullwet gestemd: het fokken van pitbulls werd verboden, en honden die uiterlijk leken op pitbulls (American Staffordshire en Staffordshire Bull Terrier) mochten alleen worden gehouden mits een stamboom kon worden voorgelegd en de hond gechipt was. Inmiddels is de wet weer opgeschort, want wat bleek: het aantal bijtincidenten was na al die jaren pitbullwet niet afgenomen.
In België wordt al lang aangedrongen op het verbod op een aantal hondenrassen, maar volksgezondheid argumenteert terecht dat een discriminatie gebaseerd op uiterlijke kenmerken nooit afdoende kan zijn als oplossing voor het probleem. Gedrag wordt immers voor 20 % bepaald door het ras, terwijl de opvoeding, het milieu en de socialisatie instaan voor de overige 80 %. De gemeenten hebben zelf wel het recht om binnen de eigen jurisdictie maatregelen te treffen. Zo kan het gebeuren dat in een bepaalde gemeente een aanlijn- of muilkorfverplichting geldt, terwijl in de andere weer geen pitbulls of rottweilers zijn toegelaten.
Gevaarlijke honden
De bewuste pitbull, het zwarte schaap in de hondenwereld, is niet eens officieel erkend als ras. De naam is eigenlijk een verzamelnaam voor honden van verschillende rassen, o.a. Staffordshire Bull terrier en American Pit Bull Terrier, of andere rassen van de doggenfamilie die hierop gelijken. Het betreft honden zonder stamboom, die vaak werden gefokt op agressie en kracht, om dan clandestien te worden ingezet bij illegale hondengevechten.
Malafide fokkers en broodfokkers
Mensen die in alle naïviteit een pup kopen bij zulke malafide fokkers, krijgen deze dieren vaak al mee naar huis op vijf weken. Dit terwijl een hond minstens acht weken bij de moeder moet blijven om een stabiel karakter te kunnen ontwikkelen. Eigenaars van honden die we gemakshalve even de 'pitbullachtigen' zullen noemen, behoren soms tot een bepaald milieu waar men zich allerminst bekommert over een degelijke socialisatie van de pup. Bij het woord 'hondenschool' horen ze het vaak in Keulen donderen. Natuurlijk mag men niet iedereen over één kam scheren en zijn er ook heel veel hondenliefhebbers die deze rassen koesteren om hun vele kwaliteiten als gezinshond, als compagnon en als betrouwbare waakhond. Spijtig genoeg is het de eerste, kleinste groep die de naam pitbull heeft verbrand.
Toch is er nog een verantwoordelijke factor voor de vele aberraties in het karakter van de hedendaagse hond, en dat is de zogenaamde 'puppy farm'. Binnen de wettelijke normen slaan sommige fokkers munt uit het kweken van hondjes. Ze krijgen voldoende te eten, en de dierenarts komt op gezette tijden langs. Maar er is een keerzijde: op een minimum aan ruimte worden tientallen rassen gefokt in kleine ruimtes, de pups worden niet gesocialiseerd, er wordt niet mee gespeeld, vaak worden ze pas gekocht wanneer ze al enkele maanden tot een jaar oud zijn. Hun geestelijke gezondheid laat vaak te wensen over, met alle gevolgen en bijtincidenten vandien.
Een ander fenomeen dat in het kielzog van de puppyfarm de kop opsteekt, is de illegale invoer van dieren uit Oost-Europa, vaak met valse papieren. Moeilijk te hanteren rassen (zoals bijvoorbeeld de Russische Ovtcharka) worden verkocht op straat als schattige pup, en natuurlijk zonder handleiding. Een groot deel van deze honden belandt in asielen, en wegens hun (ondertussen nog verder ontwikkelde) moeilijke karakter eindigt de reis voor hen vaak bij euthanasie.
Koop daarom altijd een hond bij een erkende fokker, en kies een dier met stamboom. Vooral bij honden van het vechthonden-type is dit belangrijk.
De zwarte lijst
Een degelijke opvoeding en socialisatie is noodzakelijk voor élke hond. Maar er is de voorgeschiktheid tot vechthond van de pitbull-types waar je wel rekening mee moet houden. Elke hond kan uitvallen, maar incidenten met pitbulls hebben doorgaans ergere gevolgen. Ook de Rottweiler, de Tosa Inu en de Fila Brasileiro hebben dezelfde reputatie als de pitbull. In verschillende landen staan deze rassen op de zwarte lijst. Dit wil zeggen, dat er een fokverbod is afgekondigd, en dat alle honden die nog in leven zijn worden gesteriliseerd. Engeland bijvoorbeeld hoopt op deze manier de pitbullachtigen uit te roeien op haar territorium. Recent werden ook de (op zeer korte tijd populair geworden) Perro de presa Mallorquin en Canario aan de lijst toegevoegd. De plotse populariteit van deze rassen wordt mede gezocht bij het verbod op pitbulls. Diehards zoeken nieuwe vechtlustige rassen die nog niet gekend- en dus nog niet verdacht zijn. Of het verbod op bepaalde hondenrassen het probleem van de bijtincidenten gaat verhelpen is dus nog verre van zeker...