Tuberculose bestaat nog steeds in ons land
De incidentie van tuberculose in België is eerder in dalende lijn, maar er zijn toch enkele tuberculosehaarden in de grote steden, en dat komt doordat er daar veel meer armoede is. De belangrijkste oorzaken van ontwikkeling van tuberculose in die bevolkingslagen zijn de moeilijke socio-economische situatie en de algemene verzwakking van de immuniteit (met name bij kankerpatiënten en HIV-positieve patiënten).
Tuberculose is een besmettelijke ziekte, die van de ene persoon op de andere wordt overgedragen door het ophoesten van speekseldruppeltjes, die Kochbacillen bevatten. De symptomen zijn: hoesten, fluimen, vermoeidheid, vermagering, nachtelijk zweten en in zware gevallen koorts. De ziekte wordt opgespoord met een cutireactie (bij gebrek aan financiële middelen wordt die test echter niet meer stelselmatig in de scholen uitgevoerd) en een röntgenfoto van de thorax, waarmee beginnende letsels in beeld kunnen worden gebracht.
Wat de preventie betreft, het enige vaccin dat er is, het BCG-vaccin, bestaat al lang, maar is volgens de medische wereld weinig betrouwbaar en weinig doeltreffend. Daarom wordt het in België nog maar weinig toegediend: er is immers geen enkele zekerheid dat het vaccin werkelijk beschermt tegen tuberculose en bovendien vermindert het de waarde van een cutireactie. Wereldwijd wordt gezocht naar een doeltreffend en goedkoop vaccin om het BCG-vaccin te vervangen. De Kliniek Sint-Jan werkt daarbij samen met het Erasmusziekenhuis door bloedmonsters te geven en mee te doen aan klinische studies.
Tuberculose wordt behandeld met antibiotica, meer bepaald een trichemotherapie (een combinatie van 3 antibiotica die tegelijkertijd worden toegediend gedurende 2 maanden, en daarna 2 antibiotica gedurende 4 tot 7 maanden). Het grote probleem is dat de bacillen soms resistenter worden tegen antibiotica, vooral als de antibiotica onregelmatig worden ingenomen.
Vanuit epidemiologisch oogpunt wordt de zogenaamde 3-cirkelmethode toegepast, de methode van de "concentrische cirkels", waarbij vooreerst de personen worden gevolgd die nauw contact hebben gehad, daarna de personen die regelmatig contact hebben, en ten slotte de personen die af en toe contact hebben met de geïnfecteerde persoon. Bij de mensen die dagelijks contact hebben met de patiënt, wordt een cutitest uitgevoerd bij de kinderen, de partner en de personen die samenwonen met de patiënt, en bij de volwassenen wordt een röntgenfoto van de longen gemaakt. Bij de mensen die de patiënt eenmaal per week of eenmaal per maand zien, beperkt men zich tot een verhoogd toezicht in geval van verontrustende symptomen.
Tuberculose is een acute ziekte, die zelden recidiveert. Het percentage terugval hangt af van de duur van de behandeling en de therapietrouw. Volgens gegevens van de WGO zal de tuberculose vaker weer de kop opsteken als de behandeling te kort was of als de behandeling niet goed werd nageleefd.
Tot besluit kunnen we zeggen dat tuberculose in ons land vooral de zwaksten treft: mensen die in armoede leven en mensen met een verzwakt immuunstelsel, vooral in de grote steden. Zoals bij elke besmettelijke ziekte moet de omgeving van de patiënt voorzorgsmaatregelen nemen en worden gevolgd. Bij gebrek aan een betrouwbaar vaccin moeten we onze inspanningen concentreren op onderzoek, preventie en de behandeling van bewezen gevallen om een eventuele epidemie in te dijken.