De zomer brengt verhoogde ozonconcentraties

Enkele jaren geleden vloeide nogal wat inkt rond de problematiek van het gat in de ozonlaag. Tijdens zeer warme dagen hebben sommigen daarentegen enorm last van hoge ozonconcentraties in de lucht. Dus : te weinig of teveel ozon?


Ozon is een gas dat voorkomt in de aardatmosfeer en samengesteld is uit 3 zuurstofatomen (O3). Ozon komt de mens soms ten goede, maar kan ook toxisch werken.

Ozon heeft voor de mens een weldadige werking, want ozon voorkomt dat de UV-stralen, die aanwezig zijn in de zonnestralen, hun volledige kracht kunnen behouden. Zo beschermt ozon onze huid. Men moet zich dus terecht zorgen maken over het gat in de ozonlaag, onder meer veroorzaakt door het gebruik van drijfgassen (de bekende CFK's of chloorfluorkoolwaterstoffen, die gebruikt worden in spuitbussen en ijskasten). De productie van CFK's is daarom momenteel aan banden gelegd (gelimiteerd) door de toepassing van de Conventie van Wenen en het Protocol van Montreal.

Ozon kan evenwel ook toxisch werken. In de grote steden veranderen de uitlaatgassen (van voertuigen) door een fotochemische reactie met de warmte in ozon. De hoge ozonconcentraties in de lucht die we inademen worden dus geproduceerd wanneer er druk verkeer is bij warm of heet weer. De afbraak van ozon gebeurt evenwel ook door stikstofoxides, die aanwezig zijn in uitlaatgassen.

Wat aan de basis ligt van de creatie van ozon ligt dus tevens aan de basis van de afbraak van ozon. Dit verklaart waarom ozonconcentraties in de lucht hoger kunnen zijn wanneer er minder verkeer is in de stad en zelfs hoger op het platteland kunnen zijn, indien de wind de niet-afgebroken ozon naar daar transporteert. Op het platteland wordt de ozon immers minder snel afgebroken doordat er minder uitlaatgassen zijn.

Op vlak van gezondheid hebben ozonpieken vooral gevolgen voor de ademhaling. Zwakkere personen zoals kleine kinderen, oudere mensen en mensen die lijden aan een longaandoening zijn daarom de voornaamste slachtoffers van een verhoogde ozonconcentratie. Ze krijgen mogelijk af te rekenen met zware vermoeidheid, ademhalingsproblemen en zelfs aanvallen van astma. De enige raad die men hen kan geven is van zware fysieke inspanningen te mijden en zich thuis op te sluiten met de ramen gesloten.
Nochtans moet men tijdens dergelijke ozonpieken er blijven voor zorgen dat op tijd en stond de lucht in huis of op de werkplaats ververst wordt. Dit gebeurt best door 's morgens en 's avonds, wanneer er minder ozon in de lucht is, deze ruimten te verluchten.

Meer info

Het Brussels Instituut voor Milieubeheer heeft een online "

pollumeter
", die de kwaliteit van de lucht in verhouding tot het verkeer weergeeft in de Brusselse regio (via een index). Je kan ook telefonisch inlichtingen verkrijgen over de luchtkwaliteit op het nummer 02/775.75.98.

Julia Limbourg









© Vivat.be 2020