De Beurs: gebruiksaanwijzing

Vanuit het niets zijn de beurskoersen sinds het dieptepunt van enkele jaren geleden opnieuw gestegen waarbij de aandelen tot 25 à 30 % in waarde gewonnen hebben. Is dit het al enkele jaren verwachte herstel? Dit kan zo lijken, maar men moet toch voorzichtig blijven. De koersen zijn nog steeds laag. Sommigen leiden hieruit af dat het nu het ideale moment is om te kopen. Hebben zij gelijk? In ieder geval kan het geen kwaad om de spelregels van de Beurs nog eens op te frissen : wat is de Beurs, wat kan je er doen en hoe functioneert deze?


Een markt, maar niet van eieren of groenten, maar van effecten

Voor alles is de Beurs een markt, die in wezen niet substantieel verschilt van de ochtendlijke fruit-en groentenmarkt of de eiermarkt van Kruishoutem. Maar hier worden geen eieren verhandeld, maar maken effecten het onderwerp uit van transacties, waarbij twee grote categorieën dienen onderscheiden te worden : obligaties en aandelen.

Obligaties
zijn wissels of inschrijvingen waarop een schuldbekentenis figureert. Deze schuld is invorderbaar en de lener heeft zich geëngageerd (hij heeft zich ertoe verplicht, vanwaar de naam afgeleid is) om tot de terugbetaling van de schuld intussen een vaste intrest, die steeds dezelfde blijft, te betalen.

Hoewel ze fysiek op obligaties lijken, wanneer ze onder de vorm van papieren wissels verschijnen, zijn

aandelen
van nature zeer verschillend van obligaties.

Geen éénarmige bandieten

Aandelen vertegenwoordigen delen van mede-eigenaarschap in een bedrijf. Als een bedrijf winst maakt krijgen deze mede-eigenaars (aandeelhouders) elk een stuk van de winst. Dit noemt men een dividend. Het dividend verandert van jaar tot jaar, naargelang de vennootschap goede zaken heeft gedaan of niet. Het gaat dus niet om een vast bedrag zoals de intrest bij obligaties. Daarnaast kan men een aandeel eigenlijk niet echt invorderbaar noemen. Enkel wanneer een bedrijf op de fles gaat en de vennootschap ontbonden wordt, worden de goederen verkocht door een vereffenaar en de opbrengst hiervan verdeeld onder de aandeelhouders. Het is vooral de afdeling "aandelen" van de Beurs die de aandacht trekt en waarover men spreekt als men meldt dat de Beurs het goed (de prijs van de aandelen stijgen op de Beurs) of slecht (de prijzen zakken) doet.

De beurs is geen kansspel zoals de Lotto of de jackpots, die "éénarmige bandieten". Ze is onmisbaar voor de economie in die mate dat ze bedrijven in staat stelt om de kapitalen te vergaren die ze nodig hebben. Bedrijven kunnen deze kapitalen of fondsen ook lenen bij de bank of door de uitgave van obligaties, maar dan moeten ze ook in staat en bereid zijn van deze leningen af te lossen en de intresten te betalen. Het is beter voor de financiële gezondheid van een bedrijf om terug te vallen op risicokapitaal. Indien de zaken slecht gaan omwille van de economische conjunctuur, moet een bedrijf geen dividend uitkeren, maar zou wel de intresten moeten blijven betalen voor een lening.

Zoveel mogelijk kopers en verkopers vinden

Indien de zaken goed gaan krijgen de aandeelhouders daarentegen veel meer uitbetaald dan de bezitters van obligaties en deze compensatie is niet meer dan gerechtvaardigd.

Zelf een koper vinden indien je aandelen wil verkopen of een verkoper indien je bepaalde aandelen wil kopen kan redelijk moeilijk zijn. Een tegen welke prijs? Dankzij de Beurs kunnen een zo groot mogelijk aantal kopers en verkopers elkaar vinden en hierdoor kan men de meest juiste prijs bekomen, die beide partijen tevreden stelt. Hier geen kans om opgelicht te worden : de beursautoriteiten en de Commissie voor het Bank- en Financiewezen oefenen controle uit op de correcte afhandeling van transacties.

Eén van de belangrijkstemissies van de beursautoriteiten is het publiceren van prijzen, die bekomen worden door de zogenaamde "fixing" (zo krijgt men de beurskoersen). Geen plaats voor clandestiene transacties. Iedereen wordt op de hoogte gehouden van de markttendensen en kan vervolgens hiernaar handelen. Deze publicatie gebeurde vooral vroeger onder de vorm van een gedrukte beursnotering. Sinds de komst van het Internet bestaan er natuurlijke andere manieren. Meer een meer beurstransacties vinden online plaats, vooral dankzij de permanent raadpleegbare en "real time" informatie.

Het grote nut van de Beurs voor beleggers is dat ze op elk moment hun belegde geld kunnen recupereren. Soms gaat dit gepaard met een zeker verlies, wanneer de Beurs het slecht doet, maar als men zijn slag goed uitgekiend heeft behoort een reële meerwaarde tot de mogelijkheden.

De sleutel : liquiditeit

Het is de mogelijkheid om zijn geld onmiddellijk te recupereren in geval van nood die de spaarders ertoe aanzet om in te gaan op de kapitaalvraag van de bedrijven. Anders zouden ze het niet doen. Dit is waarom het zo interessant is voor bedrijven om beursgenoteerd te zijn.

Portaalsites

  • Euronext Brussel
  • Echonet
  • Tijdnet
  • Les Investisseurs
    (Cash!)
  • L'Investisseur
  • Boursorama

Nuttige adressen

Commissie voor het Bank- en Financiewezen

Louizalaan, 99 - 1050 Brussel
Tel. 02.535.22.11

Beurs van Brussel
(Euronext Brussel)
Beurspaleis - 1000 Brussel
Tel. 02.509.12.12

Dominique Demain









© Vivat.be 2020