Les Paul is een begrip

Op 13 augustus 2009 overleed Les Paul op 94-jarige leeftijd aan een longontsteking. Bij muzikanten doet zijn naam vast en zeker een bel rinkelen: hij was de feitelijke uitvinder van de elektrische gitaar, en het bekendste model van Gibson-gitaar werd naar hem vernoemd. Groten als Eric Clapton, Slash en The Edge speelden op een Les Paul. Als duo met Mary Ford scoorde hij talloze hits.


Muzikale jeugd

Lester William Polsfuss werd geboren in 1915 in Wisconsin uit Joods-Pruisische ouders. De muzikale schooljongen begon harmonica te spelen op zijn achtste. Op zijn dertiende trad hij al op met zijn gitaar als semi-professioneel muzikant, en nam hij de beter bekkende naam Les Paul aan.

De ‘Les Paul’

Ontevreden over de bestaande gitaarmodellen op de markt begon hij te sleutelen aan een eigen type gitaar, dat hij vervolgens ging aanbieden aan gitaarfabrikant Gibson. Het kwam tot een overeenkomst, waarbij Gibson de ‘Les Paul’ als gehandtekend model op de markt bracht, en Les zelf ermee akkoord ging nooit in het openbaar te verschijnen met een andere gitaar dan de ‘Les Paul’. De ‘Les Paul’ kwam later in een meer gestroomlijnde, lichtere versie op de markt wat haar ook geschikt maakte voor rockmuziek.

Nieuwe opnametechnieken

In zijn garage experimenteerde Les Paul tegelijkertijd met opnametechnieken. Zijn specialiteit was om verschillende tracks apart op te nemen en boven mekaar te plaatsen (multi-tracking), vaak gebeurde die opname op halve snelheid zodat hij op de master aan dubbele snelheid klonk, wat resulteerde in de typische, echoënde Les Paul Sound.

Succes bij het publiek

Ondertussen werd hij een gewaardeerd backing gitarist voor Nat King Cole, the Andrews Sisters en Bing Crosby. Begin jaren vijftig begon hij platen uit te brengen met zijn vrouw, Mary Ford. Het werden megahits. Johnny is the boy for me, the Tennessee Waltz, Tico Tico, en How High the Moon vlogen naar de top van de billboards. Mary Ford zong harmonieën in met zichzelf, een techniek waarvoor Les Paul werd geïnspireerd door zijn eerdere samenwerking met de Andrews Sisters. Het echtpaar had ook een eigen radioprogramma, de ‘Les Paul Show’, waarin ze op een grappige manier zelf opgenomen muzikale tracks aan mekaar praatten. Later werd hier een, kortere, televisieversie van gemaakt.

De ultieme gitarist

In 1964 scheidden Les en Mary, omdat Ford het leven on the road niet meer aankon.  Les Paul bleef optreden tot vlak voor zijn dood, ondanks het feit dat zijn arm in 1948 werd verbrijzeld in een auto-ongeluk. Les Paul was meer dood dan levend en het verdict was dat hij zijn arm nooit meer zou kunnen plooien. Dokters zetten op vraag van Paul de arm permanent vast in een positie van 90 graden, zodat hij zijn gitaar nog zou kunnen hanteren en tokkelen. Deze handicap is er de oorzaak van, dat de originele Les Paul zo klein en ongewoon van vorm is. Paul liet letterlijk zijn leven in het teken van het gitaarspel zetten. Een prachtiger tribuut aan de gitaar is moeilijk te brengen. Les Paul overleed op 13 augustus 2009 aan de gevolgen van een longontsteking.

Ellen Wielandt









© Vivat.be 2020